-
1 tento
tempto (tento), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] toucher légèrement, tâter, manier. [st2]2 [-] tâter, sonder, examiner, éprouver, essayer, tenter, risquer. [st2]3 [-] chercher à atteindre, aspirer à. [st2]4 [-] chercher à gagner, solliciter, essayer de séduire, circonvenir, corrompre. [st2]5 [-] Vulg. tenter, tendre un piège, porter au mal. [st2]6 [-] toucher fortement, attaquer, assaillir, porter atteinte, attenter à. - tentare venas, Suet.: tâter le pouls. - tentare causas latentes, Virg.: rechercher les causes cachées. - tentare scientiam alicujus, Cic.: mettre à l'épreuve le savoir de qqn. - temptare fortunam belli: risquer la bataille. - morbo temptari, Hor.: être attaqué par la maladie, tomber malade. - temptare + inf.: essayer de. - temptare ut: essayer de.* * *tempto (tento), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] toucher légèrement, tâter, manier. [st2]2 [-] tâter, sonder, examiner, éprouver, essayer, tenter, risquer. [st2]3 [-] chercher à atteindre, aspirer à. [st2]4 [-] chercher à gagner, solliciter, essayer de séduire, circonvenir, corrompre. [st2]5 [-] Vulg. tenter, tendre un piège, porter au mal. [st2]6 [-] toucher fortement, attaquer, assaillir, porter atteinte, attenter à. - tentare venas, Suet.: tâter le pouls. - tentare causas latentes, Virg.: rechercher les causes cachées. - tentare scientiam alicujus, Cic.: mettre à l'épreuve le savoir de qqn. - temptare fortunam belli: risquer la bataille. - morbo temptari, Hor.: être attaqué par la maladie, tomber malade. - temptare + inf.: essayer de. - temptare ut: essayer de.* * *Tento, tentas, tentare. Columel. Taster, Tenter, Sonder, Experimenter, Essayer, Esprouver.\Tentabam spirarent annon aurae. Plaut. Je regardoye.\Tentare volui an ita dici possent. Cic. J'ay voulu essayer.\Animos tentare literis, nuntiis, donis, etc. Caes. Essayer si on pourra gaigner aucun par lettres, presents, ou autrement.\Impulsas tentauit pollice chordas. Ouid. Il a essayé si les cordes de sa harpe estoyent bien d'accord.\Experientia tentare. Varro. Esprouver quelque chose.\Tentare fidem polliciti. Ouid. Esprouver si ce qu'on nous a promis est veritable.\Tentari morbo. Cic. Estre affligé et vexé de maladie, Estre molesté, de, etc. Estre assailli de maladie.\Tentare pedes dicitur vinum. Virgil. Faire chanceler ceulx qui boyvent trop.\Tentare caput dicitur vinum. Plin. Troubler, Entester.\Tentare. Cic. Assaillir, Invader. -
2 temptō (tentō)
temptō (tentō) āvī, ātus, āre, intens. [tendo], to handle, touch, feel: manibus pectora, O.: flumen vix pede: in tenebris caput, Ph.: invisos amictūs, V.: venam, to feel the pulse, O.— To make trial of, try, attempt, attack, assail: scalis et classe moenia, Cs.: quia Gallis ad temptanda ea (castra) defuit spes, L.: animi valentes morbo temptari possunt: auctumnus exercitum valetudine temptaverat, Cs.: morbo temptari acuto, H.: pedes, V.— To try, experiment upon, prove, test, attempt, essay: tempto te, quo animo accipias: regis prudentiam: pollice chordas, O.: iter per provinciam per vim, Cs.: negatā iter viā, H.: Thetim ratibus, V.: temptanda via est, V.: nullo modo animus incitari potest, qui modus a me non temptatus sit: rem frustra, Cs.: pacis spem, L.: crimina, H.: quid in eo genere possem: quae sit fortuna facillima, temptat, V.: si qua res esset cibo, something to eat, Ph.: temptarunt aequore tingui, O.: taurus irasci in cornua temptat, V.: litteras deferre, Cu.: ut ipse gereret sine rege rem p.: temptatum ab L. Sextio, ut rogationem ferret, etc., L.— To try, urge, incite, tempt, sound, tamper with: cum per Drusum saepe temptassem: utrum admonitus an temptatus an... pervenerit... nescio: cum ab proximis impetrare non possent, ulteriores temptant, Cs.: nequiquam temptati, ut desisterent, L.: animum precando, V.: fidem eius, an exercitum traditurus foret, Ta.— To disquiet, worry, excite, disturb, agitate, distress: nationes: in his rebus evertendis unius hominis senectus temptata est. -
3 tempto
(tento), āvī, ātum, āre1) щупать, ощупывать, касаться, трогать (aliquid manu rhH.); пробовать ( pollĭce chordas O)t. cithăram T — бряцать на кифареt. venas Su, Q — щупать пульс2) нападать, атаковать (urbem L; moenia scalis et classe Cs)3) поражатьvaletudine t. aliquem Cs — вредить чьему-л. здоровью, приносить болезнь кому-л.tentatum frigore corpus H — организм, потрясаемый ознобом4) испытывать (scientiam alicujus C; Babylonios numeros H)iter per provinciam t. Cs — пытаться пройти через провинциюpacis spem t. L — зондировать почву насчёт заключения мираThetim ratibus t. V — пытаться переплыть море на плотах5) искушать, соблазнять, склонять, побуждать ( animum precando V)6) возбуждать, волновать ( animos popularium Sl) -
4 tempto
tempto, āvī, ātum, āre, betasten, befühlen, berühren, angreifen, I) im allg.: 1) eig.: a) übh.: ut res prope dicam manu temptari possit, Cornif. rhet.: pectora manibus, Ov.: pullos, befühlen, Colum.: flumen pede, berühren, versuchen, Cic.: ficum rostro, berühren, hinein- hacken, Ov.: catenas morsibus u. morsibus et ore, in die K. beißen, Flor. – b) als mediz. t.t.: venas, den Puls fühlen, Suet. u. Quint.: venas pollice, Ov. = 2) übtr.: a) nach etw. hinreichen, streben, caelestia, den Himmel in Anspruch nehmen, Hor.: auxilium, erspähen, Verg. – b) untersuchen, prüfen, auf die Probe stellen, maris altitudinem, mit dem Senkblei untersuchen, peilen, Isid. orig.: alcis patientiam, Cic.: se, Cic.: tempta, Chrysogonus quanti doceat, Iuven.: temptat, quae sit fortuna facillima, Verg. – c) versuchen, probieren, oppugnationem eiusdam castelli, Liv.: vigilias et cetera militiae munia, sich versuchen in usw., Tac.: belli fortunam, Cic.: bella frustra, vergeblich die Gewalt der Waffen versuchen, Eutr.: spem pacis, versuchen, ob Hoffnung auf Frieden sei, Liv.: spem triumphi, versuchen, ob man einen Triumph hoffen könne, Liv.: Thetim ratibus, das Meer befahren, Verg.: viam, Verg. u. Liv.: dubiam spem armorum, das Waffenglück versuchen, Vell.: tempt. aliquid (Ggstz. quiescere), Plin. ep.: liberi adhuc dimidiata verba temptantes, die noch erst zu lallen versuchen, Min. Fel. – mit folg. Fragesatz, temptavi, quid in eo genere possem, Cic.: temptat, benignusne an bonae frugi sies, Plaut. m. folg. Infin., aquā hostem prohibere, Hirt. b.G.: persuadere, Nep.: irasci, Verg.: (vestis) frustra temptata revelli, Ov. – m. folg. ut u. Konj., cum ille Romuli senatus temptaret, ut ipse gereret rem publicam, Cic.: ut sibi daretur provincia, Suet. – absol., tempta qua lubet, Plaut.: ne temptando cautiorem faceret, Hirt. b.G. – II) feindlich bedrohen, angreifen, in seine Gewalt zu bringen suchen (s. Fabri Liv. 21, 25, 10), 1) eig.: Achaiam, Caes.: opera, castella, Caes.: castra, Liv. u. Sen.: urbem, munitiones, Liv.: moenia scalis, Caes.: munitiones testudinibus ac musculis, Auct. b. Alex. – abs., reges populique finitumi bello temptare (sc. populum Romanum), Sall. – v. Wein, vina temptant caput, Plin. – v. der Jahreszeit, gravis autumnus omnem exercitum valetudine temptaverat, Caes. – von Krankheiten, scabies temptat oves, Verg.: morbe temptari, Cic.: latus aut renes morbo temptantur acuto, Hor. – 2) übtr.: a) sich an etw. vergreifen, populi Romani ius maiestatemque, Auct. b. Alex. 34, 2. – b) mit List, Bitten, Bestechung usw. angehen, bearbeiten, ausforschen, zu gewinnen suchen, aufregen, beunruhigen, alqm per Drusum, Cic.: animum alcis, Curt.: animos spe et metu, Cic.: animos ad res novas, Suet.: iras alcis, Lucan.: temptatis, quos idoneos rebantur, Tac.: temptata cohors, Tac.: a multis temptatus, von vielen angefochten, Nep.: iudicium pecuniā, zu bestechen suchen, Cic.: Iunonem, versuchen = zu verführen suchen, Tibull.: nationes, aufregen, Cic.: m. folg. indir. Fragesatz, unde creditur Domitianus occultis ad Cerialem nuntiis fidem eius temptavisse (in Versuchung geführt haben), an praesenti sibi exercitum imperiumque traditurus foret, Tac. hist. 4, 86. – m. folg. ut u. Konj., nequiquam temptati (angegangen), ut tum denique desisterent impediendo bello, Liv. 4, 55, 5; vgl. 29, 2, 3.
-
5 tempto
tempto, āvī, ātum, āre, betasten, befühlen, berühren, angreifen, I) im allg.: 1) eig.: a) übh.: ut res prope dicam manu temptari possit, Cornif. rhet.: pectora manibus, Ov.: pullos, befühlen, Colum.: flumen pede, berühren, versuchen, Cic.: ficum rostro, berühren, hinein- hacken, Ov.: catenas morsibus u. morsibus et ore, in die K. beißen, Flor. – b) als mediz. t.t.: venas, den Puls fühlen, Suet. u. Quint.: venas pollice, Ov. = 2) übtr.: a) nach etw. hinreichen, streben, caelestia, den Himmel in Anspruch nehmen, Hor.: auxilium, erspähen, Verg. – b) untersuchen, prüfen, auf die Probe stellen, maris altitudinem, mit dem Senkblei untersuchen, peilen, Isid. orig.: alcis patientiam, Cic.: se, Cic.: tempta, Chrysogonus quanti doceat, Iuven.: temptat, quae sit fortuna facillima, Verg. – c) versuchen, probieren, oppugnationem eiusdam castelli, Liv.: vigilias et cetera militiae munia, sich versuchen in usw., Tac.: belli fortunam, Cic.: bella frustra, vergeblich die Gewalt der Waffen versuchen, Eutr.: spem pacis, versuchen, ob Hoffnung auf Frieden sei, Liv.: spem triumphi, versuchen, ob man einen Triumph hoffen könne, Liv.: Thetim ratibus, das Meer befahren, Verg.: viam, Verg. u. Liv.: dubiam spem armorum, das Waffenglück versuchen, Vell.: tempt. aliquid (Ggstz. quiescere), Plin. ep.: liberi adhuc dimidiata verba temptan-————tes, die noch erst zu lallen versuchen, Min. Fel. – mit folg. Fragesatz, temptavi, quid in eo genere possem, Cic.: temptat, benignusne an bonae frugi sies, Plaut. m. folg. Infin., aquā hostem prohibere, Hirt. b.G.: persuadere, Nep.: irasci, Verg.: (vestis) frustra temptata revelli, Ov. – m. folg. ut u. Konj., cum ille Romuli senatus temptaret, ut ipse gereret rem publicam, Cic.: ut sibi daretur provincia, Suet. – absol., tempta qua lubet, Plaut.: ne temptando cautiorem faceret, Hirt. b.G. – II) feindlich bedrohen, angreifen, in seine Gewalt zu bringen suchen (s. Fabri Liv. 21, 25, 10), 1) eig.: Achaiam, Caes.: opera, castella, Caes.: castra, Liv. u. Sen.: urbem, munitiones, Liv.: moenia scalis, Caes.: munitiones testudinibus ac musculis, Auct. b. Alex. – abs., reges populique finitumi bello temptare (sc. populum Romanum), Sall. – v. Wein, vina temptant caput, Plin. – v. der Jahreszeit, gravis autumnus omnem exercitum valetudine temptaverat, Caes. – von Krankheiten, scabies temptat oves, Verg.: morbe temptari, Cic.: latus aut renes morbo temptantur acuto, Hor. – 2) übtr.: a) sich an etw. vergreifen, populi Romani ius maiestatemque, Auct. b. Alex. 34, 2. – b) mit List, Bitten, Bestechung usw. angehen, bearbeiten, ausforschen, zu gewinnen suchen, aufregen, beunruhigen, alqm per Drusum, Cic.: animum alcis, Curt.: animos spe et metu, Cic.: animos ad res novas, Suet.: iras alcis, Lucan.: tempta-————tis, quos idoneos rebantur, Tac.: temptata cohors, Tac.: a multis temptatus, von vielen angefochten, Nep.: iudicium pecuniā, zu bestechen suchen, Cic.: Iunonem, versuchen = zu verführen suchen, Tibull.: nationes, aufregen, Cic.: m. folg. indir. Fragesatz, unde creditur Domitianus occultis ad Cerialem nuntiis fidem eius temptavisse (in Versuchung geführt haben), an praesenti sibi exercitum imperiumque traditurus foret, Tac. hist. 4, 86. – m. folg. ut u. Konj., nequiquam temptati (angegangen), ut tum denique desisterent impediendo bello, Liv. 4, 55, 5; vgl. 29, 2, 3. -
6 tento
tento or tempto, āvi, ātum, 1 ( part. gen. plur. tentantum, Verg. G. 2, 247), v. freq. a. [tendo], to handle, touch, feel a thing (class.; cf.: tango, tracto).I.Lit.A.In gen.:B.rem manu,
Auct. Her. 4, 49, 62:manibus pectora,
Ov. M. 10, 282; 10, 289:loca feminarum digitis,
Col. 8, 11, 8:ficum rostro,
Ov. F. 2, 254:flumen vix pede (with attingere),
Cic. Leg. 2, 3, 6:quadratum,
Lucr. 4, 234:caput in tenebris,
Phaedr. 3, 10, 26:pullos singulos,
Col. 8, 5, 17:invisos amictus,
Verg. G. 3, 563:aciem pugionum,
Suet. Ner. 49; cf.:acumen stili,
id. Rhet. 5:bracchia emittit temptanti maria similis Sarpedon,
Plin. 5, 27, 27, § 98:pullos,
Col. 8, 5, 17; 8, 11, 8.—In partic.1.In medic. lang.:2. (α).venas,
to feel the pulse, Quint. 11, 3, 88; Suet. Tib. 72; Ov. H. 20, 139.—Of warfare:(β).scalis et classe moenia oppidi tentans,
Caes. B. C. 3, 40:opera nostra,
id. B. G. 7, 73:urbem,
Liv. 33, 5, 3; 26, 38, 5:munitiones,
id. 9, 35, 1:moenia Aiexandriae,
id. 45, 11:Achaiam,
Caes. B. C. 3, 55 Britanniam, Suet. Claud. 17:aggredi et tentare,
Vell. 2, 113, 3:aliquem auxiliis Thraciae,
Flor. 2, 14, 4.—Of disease, poison, etc.:II.animi valentes morbo tentari non possunt, corpora possunt,
Cic. Tusc. 4, 14, 31; cf.:gravis auctumnus omnem exercitum valetudine tentaverat,
Caes. B. C. 3, 2:temptari a morbo,
Plin. 24, 19, 113, § 174:praecordiorum inflatione tentari,
Suet. Aug. 81:tentatus est motiunculis levibus,
id. Vesp. 24; Hor. S. 2, 3, 163; id. Ep. 1, 6, 28; Verg. G. 3, 441 al.:vina temptant caput,
attack, affect, Plin. 23, 1, 20, § 35.— Absol.:temptantis aquas non nocere,
unwholesome, Plin. 20, 7, 26, § 68; cf. Verg. G. 2, 94.—Transf., to try; to prove, put to the test; to attempt, essay a course of action, etc. (so most freq.; syn.: experior, periclitor).A.In gen., constr. with acc., with inf., with rel.-clause, with ut, or absol.(α).With acc.:(β).cum se ipse perspexerit totumque tentarit, intelleget, etc.,
Cic. Leg. 1, 22, 59; cf.:se in arte memoriae,
Quint. 11, 2, 34 (preceded by memoriam suam experiri):tentarem te, quo animo accipias,
Cic. Fam. 15, 16, 3:quo utamur quasi equis temptatis, sic amicitiā aliquā parte periclitatis moribus amicorum,
id. Lael. 17, 63;alicujus scientiam auguratus,
id. Div. 1, 17, 32:tentarem summi regis prudentiam,
id. Tusc. 1, 41, 98:ut satis impulsas tentavit pollice chordas,
Ov. M. 10, 145:culturam agelli, Lucr 5, 1368: iter per provinciam per vim, Caes B. G. 1, 14: negatā iter viā,
Hor. C. 3, 2, 22 Bosporum, id. ib. 3, 4, 31:Thetim ratibus,
Verg. E. 4, 32:Oceanum,
Tac. G. 34 fin.:Istrum, Claud. Cons. Prob. et Olybr. 135: aditus,
Verg. A. 4, 293:temptanda via est,
id. G. 3, 8:ad tentandum vadum fluminis,
Curt. 4, 9, 15:nullo modo animus audientis aut incitari aut leniri potest, qui modus a me non tentatus sit,
Cic. Or. 38, 132:rem frustra,
Caes. B. C. 1, 26:belli fortunam,
id. B. G. 1, 36; so,fortunam,
id. ib. 3, 6; 7, 64; Sall. J. 7, 1:periculum,
Cic. Cornel. Fragm. 1:quaestionem,
id. Clu. 57, 157:patientiam vestram,
id. Agr. 2, 7, 19:spem pacis,
Liv. 21, 12, 3; cf.:spem triumphi,
id. 28, 38, 4: libertatem, [p. 1856] id. 6, 18, 11:relationem,
id. 33, 23, 3:intercessionem,
id. 9, 8, 13:silentium nequicquam per praeconem,
id. 8, 33, 2:crimina,
Hor. Ep. 1, 18, 80:majora,
id. ib. 1, 17, 24:caelestia,
id. ib. 1, 17, 34 et saep.—With rel.-clause:(γ).tentavi, quid in eo genere possem,
Cic. Tusc. 1, 4, 7:tentabam, spiraret an non,
Plaut. Mil. 4, 8, 26:quae sit fortuna facillima, temptat,
Verg. A. 11, 761:cum tentaret si qua res esset cibi,
something to eat, Phaedr. 4, 7, 4:tenta, Chrysogonus quanti doceat,
Juv. 7, 175.—With inf.:(δ).aquā prohibere hostem tentare coepit,
Hirt. B. G. 8, 40:tentabo etiam de hoc dicere,
Quint. 6, 2, 29; 2, 14, 1:(sol) caelum radiis accendere tentans,
Lucr. 5, 659:tentarunt aequore tingi,
Ov. M. 2, 172:(vestis) frustra tentata revelli,
id. ib. 9, 168:taurus irasci in cornua temptat,
Verg. A. 12, 104:nemo in sese tentat descendere,
Pers. 4, 23:litteras deferre,
Curt. 3, 7, 13; Juv. 7, 5.—With ut:(ε).cum ille Romuli senatus tentaret post Romuli excessum, ut ipse gereret sine rege rem publicam,
Cic. Rep. 2, 12, 23:quid aliud hoc judicio tentatur, nisi ut id fieri liceat?
id. Rosc. Am. 5, 13; Suet. Caes. 11.— Impers. pass.:tentatum a L. Sextio tribuno plebis, ut rogationem ferret, etc.,
Liv. 4, 49, 6.—Absol.:B.tenta quā lubet,
Plaut. Aul. 4, 4, 20:ne tentando cautiorem faceret,
Hirt. B. G. 8, 23.—In partic., to try any one, in a friendly or hostile manner; to urge, incite; to tempt, sound, tamper with; also, to excite, disquiet, disturb, agitate:quem ego toties omni ratione tentans ad disputandum elicere non potuissem,
Cic. de Or. 2, 3, 13:cum per Drusum saepe tentassem,
id. ib. 1, 21, 97:utrum admonitus an tentatus an, etc.... pervenerit ad hanc improbitatem nescio,
id. Verr. 2, 1, 41, § 105:cum a proximis impetrare non possent, ulteriores tentant,
Caes. B. G. 6, 2:animos servorum spe et metu, ut, etc.,
Cic. Clu. 63, 176:animos popularium,
Sall. J. 48, 1:animos singulorum ad res novas,
Suet. Tib. 12 fin.:animum precando,
Verg. A. 4, 113:judicium pecunia,
Cic. Clu. 4, 9; 30, 80:aliquem promissis et minis,
Tac. H. 1, 75; cf.:tentatā Othonianorum fide per colloquium et promissa,
id. ib. 2, 20:tribunos de fugae societate,
Suet. Ner. 47:deos multā caede bidentium,
Hor. C. 3, 23, 14:Junonem tentare Ixion ausus,
Tib. 1, 3, 73; cf. Ov. A. A. 1, 389; Val. Max. 6, 1, 7:nationes lacessere bello et tentare,
to agitate, Cic. Imp. Pomp. 9, 23; cf.:ut exsul potius tentare quam consul vexare rem publicam posses,
id. Cat. 1, 10, 27:in his rebus evertendis unius hominis senectus, infirmitas solitudoque tentata est,
id. Rab. Perd. 1, 2:militis iras,
Luc. 2, 529; Vulg. Gen. 22, 1 et saep.
Перевод: с латинского на все языки
со всех языков на латинский- Со всех языков на:
- Латинский
- С латинского на:
- Все языки
- Английский
- Немецкий
- Русский
- Французский